Jal Jeevan Mission

Jal Jeevan Mission is envisioned to provide safe and adequate drinking water through individual household tap connections by 2024 to all households in rural India.

objectives of the Mission are:

• To provide Functional Tap Connections FHTC to every rural household.
• To prioritize provision of Functional Tap Connections (FHTCs) in quality affected areas, villages in drought prone and desert areas, Sansad Adarsh Gram Yojana (SAGY) villages, etc.
• To provide functional tap connection to Schools, Anganwadi centres, GP buildings, Health centres, wellness centres and community buildings
• To monitor functionality of tap connections.
• To promote and ensure voluntary ownership among local community by way of contribution in cash, kind and/ or labour and voluntary labour (shramdaan)
• To assist in ensuring sustainability of water supply system, i.e. water source, water supply infrastructure, and funds for regular O&M
• To empower and develop human resource in the sector such that the demands of construction, plumbing, electrical, water quality management, water treatment, catchment protection, O&M, etc. are taken care of in short and long term
• To bring awareness on various aspects and significance of safe drinking water and involvement of stakeholders in manner that make water everyone’s business

Components Under JJM

• Development of in-village piped water supply infrastructure.
• Development of reliable drinking water sources and/ or augmentation of existing sources to provide long-term sustainability of water supply system
• Wherever necessary, bulk water transfer, treatment plants and distribution network to cater to every rural household
• Technological interventions for removal of contaminants where water quality is an issue
• Greywater management
• Support activities, i.e. IEC, HRD, training, development of utilities, water quality laboratories, water quality testing & surveillance, R&D, knowledge centre, capacity building of communities, etc.
• Any other unforeseen challenges/ issues emerging due to natural disasters/ calamities which affect the goal of FHTC to every household by 2024, as per guidelines of the Ministry of Finance on Flexi Funds.

 जल जीवन मिशन                                               

जल जीवन मिशनची अंतर्गत 2024 पर्यंत ग्रामीण भारतातील सर्व घरांना वैयक्तिक घरगुती नळ जोडणीद्वारे सुरक्षित आणि पुरेसे पिण्याचे पाणी पुरवण्याची आहे.

मिशनची उद्दीष्टे:

•  प्रत्येक ग्रामीण घराला कार्यात्मक नळ जोडणी प्रदान करणे.
•  गुणवत्ता प्रभावित भाग जसे दुष्काळग्रस्त आणि वाळवंटातील गावे, संसद आदर्श ग्राम योजने अंतर्गत असलेली गावे इत्यादींना कार्यात्मक नळ जोडणीमध्ये प्राधान्य देणे.
• शाळा, अंगणवाडी केंद्रे, ग्रा.पं. इमारती, आरोग्य केंद्रे, वेलनेस सेंटर आणि सामुदायिक इमारतींना कार्यात्मक नळ जोडणी देणे.
• नळ जोडणीच्या कार्यक्षमतेचे परीक्षण करणे.
•  रोख प्रकारे किंवा श्रम किंवा स्वैच्छिक श्रम (श्रमदान) मध्ये योगदान देऊन स्थानिक समुदायामध्ये स्वैच्छिक मालकी वाढवणे आणि सुनिश्चित करणे.
• पाणीपुरवठा यंत्रणेची स्थिरता सुनिश्चित करण्यासाठी मदत करणे, जसे की पाणी स्त्रोत, पाणीपुरवठासाठी पायाभूत सुविधा आणि नियमित कराव्या लागणाऱ्या कामासाठी आणि  व्यवस्थापन यासाठी निधी.
• क्षेत्रातील मानव संसाधन सशक्त आणि विकसित करण्यासाठी जसे की बांधकाम, प्लंबिंग, इलेक्ट्रिकल, पाण्याच्या गुणवत्तेचे व्यवस्थापन, जल उपचार, पाणलोट संरक्षण, O&M इत्यादी मागण्यांची अल्प आणि दीर्घकालीन काळजी घेतली जाते.
•  सुरक्षित पिण्याच्या पाण्याचे विविध पैलू आणि महत्त्व यावर जागरूकता आणणे आणि पाणी प्रत्येकाचा व्यवसाय बनवण्याच्या पद्धतीने भागधारकांचा सहभाग

जल जीवन मिशन अंतर्गत घटक

•  गावातील पाईपयुक्त पाणीपुरवठा पायाभूत सुविधांचा विकास.
• पिण्याच्या पाण्याच्या स्त्रोतांचा विकास आणि/ किंवा विद्यमान स्त्रोतांमध्ये वाढ करणे.
• प्रत्येक ग्रामीण घराला पुरवण्यासाठी जेथे आवश्यक असेल तेथे मोठ्या प्रमाणात पाणी पुरवणे, ट्रीटमेंट प्लांट्स आणि वितरण नेटवर्क तयार करणे.
• जेथे पाण्याची गुणवत्ता एक समस्या आहे तेथे दूषित पदार्थ काढून टाकण्यासाठी तंत्रज्ञानाची मदत घेणे.
• सांडपाणी व्यवस्थापन.